“BEŞ BÜYÜK KLASİK” SÖYLEMİ ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME?
Dünya klasikleri arasına girmek için bir eserin ya da eserlerin belirli özelliklere sahip olması gereklidir. Sıradan insanların şişirmesiyle Dünya klasikleri arasına girmek koca bir dünyaya hakarettir…
Evrensel düzlemde bir eserin edebiyat dünyasına ve okuruna evrensel ölçekte yükleyeceği düşünce, duygu ve bilinç, klasik anlamda önceliklidir. Yani eser evrensel temalar ve duygular içermelidir.
Eserde derinlik: Klasikler derinlikli karakterler, karmaşık ve süreç analitik durumların gerçeğe uygunluğu, düşündürücü ve okuyucuları düşünmeye teşvik etmesi bağlamında nitelikli derinlikler gerektirir. ..
Etkileyicilik, lokalite üzerinden yıllarca, yarım asır aynı şeyleri gerçekliğinden kopararak, fantastik bir duygu dünyasına sıkıştırarak, fragmental bir parçalar toplamından bir klasik yaratmak, zayıf okur mantığıdır. Klasikler, okuyucular üzerinde kalıcı bir etki bırakmalı, okurun düşüncelerini, duygularını veya davranışlarını değiştirebilmelidir.
Klasikler genellikle yaratıcı bir yaklaşım ve özelliğe sahiptir. Yeni bir bakış açısı veya edebi tekniklerde yenilikçi bakış açıları geşiştirirler…
Eserin zaman ve mekan içindeki rolü, zaman ve mekanı ne denli aştığı, zamana hapsolarak, kendi zaman ve mekan bandı dışına çıkamıyorsa bir eser, o eserin zamanın testini geçebilmesi mümkün değildir…Üç beş ay küçük bir coğrafyada, yanlış niyetlerle kalarak, o coğrafyadan klasik türetmek edebiyat dünyasına hakarettir…
Eserin aldığı eleştirinin okuyucular üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri…Sıradan bir insanın, pragmatist mantığıyla, kendisini dünya edebiyatı adına jüri, ( seçici kurul) ilan etmesi ahlaki değildir.
Karşıdan gelen eleştirilere, ” bunlar trol tayfası, ( CAFER YILDIZ için) o kitapları başkası yazdırıyor onlar adına ” diyecek kadar fütürsuzlaşıyorsa, burada ciddi bir sorun vardır. Söz söyleyenin çıkınında kalmıştır. Özeleştiri kendi tasarufundadır…Normal bir yazardan, başka bir yazar hakkında böylesine çirkin bir üslup beklenemez …Edebi normalite böyle değildir…
Unutulmamalıki klasikler, dünya klasikleri basit sıradan bireylerin pragmatist, dar görüş çerçeveleri içinde değerlendirilecek eserler asla değildir. Hele 5 büyük klasik saptaması bir nitelik, bir birikim ölçütü gerektirir ki, buda evrensel Dünya edebiyatına çok yönlü hakim olmayı gerektirir…” Beş klasik saptamasında bulunan arkadaş, bu birikimden yoksundur…
Erdoğan ATEŞİN
22.09.2023
