Erdoğan ATEŞİN
Suje ile Obje arasındaki ilişkinin terminolojik ifadesi, Bilinç- Madde ilişkisidir. Yalnız başına bilinç maddeyi bilebilir mi, madde olmadan salt bilinç doğruyu bulabilir mi, bilgi unsurları arasındaki karşılıklı ilişkinin metodolojisi-yöntemi, ve temel formülasyonu nasıl belirlenir ?
Bilgi kuramsal programatiğin bir kaçını oluşturur. Eğitimi, bireysel ve toplumsal bilincin bir parçası, bir ögesi olarak gördüğümüzde, genelde madde ile özelde de üretim süreci (sosyo ekonomik) ilişkilerini bilgi kuramsal açıdan nasıl çözümleyeceğiz ?
Başka bir deyişle okul-fabrika, okul-tarım, okul-ekonomi arasındaki ilişki ve bağıntıyı bilgi kuramsal açıdan nasıl ilişkilendirebiliriz, nasıl temellendirebiliriz ? Her hangi bir toplumsal yapıda veya sosyalizm koşullarında kuracağımız eğitim sisteminin temel kriterleri, belirleyici dayanaklarını nasıl oluşturacağız ?
Yalnız başına bilinç üzerinden hareket edersek, kafamızda tasarladığımız, bilincimizde tasarladığımız imgeler üzerinden mi eğitim sistemimizi oluşturacağız, yoksa ki toplumun üretim süreci içindeki ihtiyaçları üzerinden mi çıkış alacağız ?
Eğitimi, tinsel bir bilinç, ekonomik süreçleri de özdeksel (maddi) yapının bir ögesi olarak kabul edersek, iki temel alan arasındaki hangi bilgiyi kuramsal temellendirmenin ışığında oluşturacağız ? Mekanik, fonksiyonalist ya da materyalist bilgi kuramları üzerinden yola çıkarsak, sonuç bizi nereye götürür ?
Demek ki sosyalist eğitim, sosyalist sosyo-ekonomik faaliyetin ihtiyaçlarından kök alacaktır. Yani sosyalist toplumun maddesini yaşamadan, o ekonomik biçimle temas etmedikçe, o dönemin sosyo-ekonomik ihtiyaçları süreç içinde açığa çıkmadıkça, sürece ilişkin bilinçlerde bir eğitim sistemi geliştirmek olanaksızdır. Maddesiyle temas edilemeyen şeyler, toplumlar, sosyo-ekonomik ilişkilere dair ütopik teorik tespitlerde bulunmak felsefi idealizmdir.
